Uchwała Nr XXIX/246/2021 - ws. odmowy wygaszenia mandatu radnego

UCHWAŁA NR XXIX/246/2021
RADY MIEJSKIEJ W MYŚLIBORZU
z dnia 2 marca 2021 r.

w sprawie odmowy wygaszenia mandatu radnego

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 oraz art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 713), oraz art. 383 § 1 pkt 5, § 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1319) uchwala się, co następuje:

§ 1. Odmawia się wygaszenia mandatu Radnej Rady Miejskiej w Myśliborzu Pani Bożeny Srokowskiej w związku z brakiem podstaw do stwierdzenia złamania przez Radną zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji i działalności, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, o którym mowa w art. 24f Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
§ 2. Uzasadnienie powyższej decyzji stanowi załącznik do powyższej uchwały.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Przewodniczącemu Rady Miejskiej w Myśliborzu.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Miejskiej
Marek Antczak

Załącznik do uchwały Nr XXIX/246/2021
Rady Miejskiej w Myśliborzu
z dnia 2 marca 2021 roku

Uzasadnienie

Rada Miejska w Myśliborzu otrzymała, za pośrednictwem Przewodniczącego Rady Miejskiej Pana Marka Antczaka, pismo Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 16 lutego 2021 r. zawierające informację, że do Wojewody Zachodniopomorskiego wpłynęło pisemne zawiadomienie, w którym przedstawiono wątpliwości dotyczące legalności sprawowania mandatu przez radną Rady Miejskiej w Myśliborzu Panią Bożenę Srokowską i w związku z tym Wojewoda zwrócił się do Rady Miejskiej w Myśliborzu z prośbą o dokonanie oceny stanu faktycznego kontekście art. 24f ust. 1 i 1a Ustawy o samorządzie gminnym.

W trakcie oceny stanu faktycznego, obejmującej analizę prawną oraz weryfikację dokumentów przedstawionych przez Panią Radną Bożenę Srokowską, tj.: 
– wyjaśnienia Radnej z dnia 22 lutego 2021 r.,; 
– wydruku z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej; 
– umów pomiędzy Ośrodkiem Sportu i Rekreacji w Myśliborzu a BOKOSPORT Bożena Srokowska, [...] s.c. regulujących zasady korzystania przez spółkę z infrastruktury administrowanej przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Myśliborzu obiektu basenowego; 
– cennika za korzystanie z obiektu użyteczności publicznej – Pływalni Krytej przy ul. Piłsudskiego 18 w Myśliborzu administrowanej przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Myśliborzu, stanowiącego załącznik nr 1 do uchwały nr XXIV/216/2016 Rady Miejskiej w Myśliborzu z dnia 28.06.2016 r.; 
– faktur VAT za okres od stycznia 2018 roku do grudnia 2020 wraz z potwierdzeniami uregulowania wynikających z nich należności;

ustalono, co następuje:

Pani Bożena Srokowska jest od dnia 02.07.2019 roku wspólnikiem spółki cywilnej BOKOSPORT Bożena Srokowska, [...] która to spółka prowadzi działalność gospodarczą zajmującą się prowadzeniem szkoły nauki pływania. Wcześniej działalność gospodarczą o tożsamym profilu i nazwie (BOKOSPORT) prowadził jednoosobowo [...], który korzystał z infrastruktury obiektu basenowego w Myśliborzu na tożsamych zasadach, jak po przystąpieniu do spółki przez Panią Radną Srokowską.

Zgodnie z wyjaśnieniem Pani Radnej Bożeny Srokowskiej, spółka cywilna BOKOSPORT korzysta z infrastruktury obiektu basenowego w Myśliborzu na zasadach komercyjnych, zgodnych z zasadami gospodarowania tymże obiektem wynikającymi z cennika za korzystanie z obiektu użyteczności publicznej - Pływalni Krytej przy ul. Piłsudskiego 18 w Myśliborzu administrowanej przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w Myśliborzu, stanowiącego załącznik nr 1 do uchwały nr XXIV/216/2016 Rady Miejskiej w Myśliborzu z dnia 28.06.2016 r. Powyższe znajduje potwierdzenie w dokumentach wymienionych powyżej, które były przedmiotem analizy Rady.

Przechodząc do kwestii natury prawnej należy na wstępie stwierdzić, iż interpretacja przepisu art. 24f Ustawy o samorządzie gminnym, w związku z art. 383 § 1 pkt 5 Ustawy Kodeks wyborczy, czyniona przez pryzmat aktualnego orzecznictwa sądowego wskazuje, iż nie można przyjmować, że każde korzystanie przez radnego z mienia komunalnego stanowi naruszenie zakazu ustalonego w art. 24f ust. 1, zaś przepis ten nie powinien być interpretowany rozszerzająco.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lutego 2005 r., w sprawie OSK 1083/04, „Przy wykładni przepisu prawa należy mieć na uwadze, że instytucje represyjne, sankcje, mogą być stosowane tylko w granicach dopuszczalnych prawem, przy wyłączeniu wykładni rozszerzającej”.

Podobny, zdecydowany i jednoznaczny, pogląd wyraził NSA także w wyroku z dnia 25 października 2012 r. – OSK 2357/12 zgodnie, z którym: „Przepisy art. 24f u.s.g. należy również widzieć w aspekcie ograniczenia praw i wolności chronionych konstytucyjnie – nie można ich stosować w drodze wykładni rozszerzającej, w każdym nie do końca wyjaśnionym przypadku, aby nie doprowadzić do sytuacji, kiedy radnymi będą mogli być jedynie emeryci, renciści i bezrobotni, co stanowiłoby wypaczenie ratio legis tych przepisów”. 

W tym samym duchu wypowiedział się także Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 1 października 2013 r., sygn. akt IIOSK 2255/13, ergo odmienne podejście do omawianych powyżej kwestii, stanowiłoby wypaczenie ratio legis tych przepisów. Regulacja prawna zawarta w art. 24f ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym ma na celu ochronę interesu publicznego poprzez zapobieżenie angażowania się radnych w sytuacje mogące poddawać w wątpliwość ich osobistą bezstronność czy uczciwość oraz podważać autorytet organów, w których działają, a także osłabiać zaufanie wyborców i opinii publicznej do prawidłowego funkcjonowania tych organów.

W tym kontekście kluczowe znaczenie ma stanowisko, jakie zajął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn.akt. IIOSK 2926/12, zgodnie z którym wykładnia celowościowa art. 24f ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym prowadzi do wniosku, że „O prowadzeniu przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy można mówić wtedy, gdy radny korzysta z mienia gminnego na uprzywilejowanych zasadach, wykorzystując swoją pozycję w gminie. Natomiast w przypadkach korzystania przez radnego dla celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej z mienia gminy na zasadzie powszechnej dostępności do tego mienia lub na warunkach powszechnie ustalonych w odniesieniu do danego typu czynności prawnych dla wszystkich mieszkańców gminy, nie dochodzi do naruszenia zakazu z art. 24f ust. 1 u.s.g.”.

Kontynuacja powyższego poglądu znajduje odzwierciedlenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2014 r., II OSK 2397/14, w którym wskazano, że „Nie można automatycznie przyjmować, że jakiekolwiek korzystanie przez radnego z mienia komunalnego stanowi wykorzystanie mienia komunalnego w rozumieniu art. 24f ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym powodujące skutek w postaci wygaśnięcia mandatu radnego”.

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał w postaci niebudzących wątpliwości dokumentów wymienionych na wstępie oraz wyjaśnień samej Pani Radnej Bożeny Srokowskiej, Rada Miejska doszła do przekonania, że o ile Pani Radna korzysta z mienia gminnego podczas prowadzenia działalności gospodarczej (szkoły pływania), to jednocześnie odbywa się to na ogólnych zasadach, dostępnych w takim samym stopniu wszystkim potencjalnym zainteresowanym, a których w żadnym kontekście nie można uznać za uprzywilejowane.

Oczywistą jest zatem konkluzja, że każda inna osoba, nawet nie będąca mieszkańcem Gminy Myślibórz, mogłaby prowadzić taką samą działalność z wykorzystaniem tego samego mienia gminnego na takich samych zasadach. Oznacza to, że Pani Radna Bożena Srokowska przy prowadzeniu swojej działalności gospodarczej nie posiada jakiejkolwiek przewagi nad jakąkolwiek inną osobą z racji tego, że aktualnie sprawuje mandat Radnej Rady Miejskiej w Myśliborzu. Innymi słowy Radna w żaden sposób nie wykorzystuje swojego mandatu dla osiągnięcia własnych korzyści.

Nota bene należący do Gminy Myślibórz, a znajdujący się w zarządzie OSiR w Myśliborzu obiekt basenowy jest jednym z niewielu tego typ obiektów w regionie, zaś działalność polegająca na prowadzeniu szkoły nauki pływania służy dobru i zdrowiu mieszkańców Gminy. W tej sytuacji sam fakt prowadzenia takiej działalności przez Panią Radną Bożenę Srokowską należy ocenić pozytywnie, tym bardziej, że również sama Gmina osiąga z tego tytułu istotne korzyści w postaci wpływów z tytułu wynagrodzenia za korzystanie przez spółkę z infrastruktury obiektu basenowego, na co wyraźnie wskazują dokumenty w postaci faktur oraz potwierdzeń uiszczenia wynikających z nich należności.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych powyżej okoliczności faktycznych i prawnych Rada Miejska w Myśliborzu uznaje, iż w przedstawionym i opisanym przypadku Pani Radna Bożena Srokowska nie naruszyła swoim działaniem zapisów art. 24f Ustawy o samorządzie gminnym.

Podejmując powyższą decyzję Rada Miejska w Myśliborzu kierowała się także stanowiskiem, jakie zajął Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie K 8/07, zgodnie z którym „Istnieje możliwość pozbawienia mandatu na zasadach przewidzianych w ustawie i z przyczyn koniecznych w demokratycznym państwie prawa, jednakże przyczyny te podlegają kontroli konstytucyjności z punktu widzenia proporcjonalności przyczyn decydujących o przekreśleniu wyniku wyborów”. Nakaz zachowania proporcjonalności normowania powoduje, że przyczyna decydująca o wygaśnięciu mandatu musi być na tyle poważna, aby zniweczenie wyników wyborów było usprawiedliwione w świetle tego właśnie standardu konstytucyjnego. 

Wobec powyższego, Rada Miejska w Myśliborzu stoi na stanowisku, iż w przypadku Pani Radnej Bożeny Srokowskiej brak jest podstaw do stwierdzenia, że art. 24f ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym został naruszony. W ocenie Rady Miejskiej zatem brak jest jakichkolwiek  podstaw faktycznych i prawnych do podjęcia decyzji o wygaśnięciu mandatu Radnej Bożeny Srokowskiej.

Przewodniczący Rady Miejskiej
Marek Antczak